พระพุทธชินราชใบเสมา เนื้อชิน ฐานสูง กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (วัดใหญ่) จังหวัดพิษณุโลก

Phra Phut Chinnaraj, Wat Phra Si Rattana Mahathat สูง 4 cm.

พระพุทธชินราชใบเสมา พิมพ์กลาง เนื้อชินเงิน วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร พิษณุโลก พระกรุยอดนิยมเบอร์ต้น ที่งามสุดด้วยพุทธศิลป์สมัยสุโขทัยผสมอิทธิพลอู่ทองยุคต้น ฝีมือช่างเมืองพิษณุโลก.....ลักษณะเป็นพระเนื้อโลหะผสม (ชินเงิน) เทหล่อโบราณแบบครึ่งซีกรูปทรงเสมา ด้านหน้าเป็นรูปจำลององค์พระนั่งปางมารวิชัยเหนือฐานบัวคว่ำ บัวหงาย ในซุ้มเรือนแก้ว ด้านหลังเรียบ (ลายผ้า)....ค้นพบครั้งแรกในกรุวัดพระศรีรัตน มหาธาตุ พิษณุโลก ราวปี พ.ศ.๒๔๔๐ สมัย ร.๕ เสด็จประพาส เมืองพิษณุโลก เชื่อว่าเป็นพระที่พระมหาธรรม ราชาบรรจุไว้ครั้งสร้างวัด ซึ่งมีองค์หลวงพ่อพระพุทธชินราชเป็นพระประธาน ด้วยรูปองค์ทรงเสมาและพิมพ์องค์พระที่มีพุทธลักษณะอย่างองค์หลวงพ่อพระพุทธชินราช จึงได้นามเรียกเป็น พระพุทธชินราชใบเสมา....ในเวลาต่อมายังพบที่กรุพระปรางค์ กรุอัฏฐารส กรุเขาสมอแคลง กรุพรหมพิราม และกรุเขาพนมเพลิง มีทั้งชนิดเนื้อชินเงิน เนื้อดินเผา แยกพิมพ์ได้เป็นใหญ่ กลาง เล็ก ทุกพิมพ์มีทั้งแบบฐานสูง ฐานเตี้ย ทุกพิมพ์ได้รับความนิยม 

พระพุทธชินราชใบเสมา มีการแตกกรุ ณ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ หลายต่อหลายครั้ง องค์พระส่วนใหญ่ที่พบเป็นพระเนื้อชินเงิน ผิวเนื้อจะออกสี นวลดำๆ มีคราบปรอทให้เห็นประปราย อาจพบรอยระเบิดจากภายในสู่ภายนอก นอกนั้นยังมี เนื้อสำริด เนื้อดิน เนื้อ ชินเขียว ฯลฯ เมื่อประมาณปี พ.ศ.2440 ครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ เมืองพิษณุโลก ยังมีประชาชนนำมาทูลเกล้าฯ ถวาย พระองค์ทรงแจกจ่ายไปยังพสกนิกรที่ติดตามเสด็จอย่างถ้วนหน้า

👍 👍 👍 :: พุทธลักษณะองค์พระประทับนั่ง แสดงปางมารวิชัย เหนืออาสนะ ฐานบัวคว่ำบัวหงาย ภายในซุ้มเรือนแก้ว พระศกแสดงอิทธิพลเขมรที่เรียกว่า “เขมรผมหวี” ชัดเจน ปลียอดพระเกศจะทะลุซุ้มทุกองค์ พระเกศนูนเหมือนกลีบบัวสามกลีบ พระพักตร์รูปไข่หรือผลมะตูม ก้มต่ำเล็กน้อย แลดูเข้มและแฝงไปด้วยอำนาจปรากฏรายละเอียดของพระขนง พระเนตร พระนาสิก พระ โอษฐ์ ชัดเจน เอกลักษณ์โดยรวมคือ ปลายสังฆาฏิยาวจรดพระอุทร, ข้อพระบาทขวาจะปรากฏกำไลข้อพระบาทสองหรือสามปล้อง (แล้วแต่ติดเต็มหรือไม่เต็ม) ฐานบัว 2 ชั้น มีเม็ดไข่ปลาคั่นเป็นจุดๆ ระหว่างบัวบนกับบัวล่าง ทำให้ฐานองค์พระแลดูสวยงามอย่างลงตัว

👍 👍 👍 :: ส่วนด้านหลังจะเป็นหลังเรียบ มีลายผ้าละเอียดเล็กๆ ถี่บ้าง ห่างบ้าง และพื้นผิวเป็นคลื่น เป็นแอ่ง ไม่เสมอกัน ขอบด้านข้างจะมนไม่คมและปรากฏรอยหยักตัดด้านข้างหลายหยักเป็นธรรมชาติ เท่าที่พบมี ๓ พิมพ์ใหญ่ๆ คือ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์กลาง และพิมพ์เล็ก นอกจากนี้ในแต่ละพิมพ์ บางองค์จะ มีเนื้อส่วนเกินตรงใต้ฐานทำให้ฐานดูสูงขึ้น จึงเรียกว่า “ฐานสูง”

👍 👍 👍 :: “พิมพ์ใหญ่” องค์พระมีขนาดประมาณ ๒.๕ x ๓.๕ ซ.ม. พระพักตร์กว้าง แลดูเคร่งขรึมกว่าทุกพิมพ์ พระนาสิกโตหนา พระพาหาหนาใหญ่ ปรากฏเส้นพระศอค่อนข้างชัดเจน เส้นรอบขอบจะเป็นรูปเสมาที่งดงามกว่าทุกพิมพ์และปีกเสมากว้างกว่าทุกพิมพ์ ช่วงโค้งของใบเสมาจะตกอยู่ช่วงพระกัประ (ข้อศอก) ซึ่งรับกันอย่างงดงามสง่า ส่วนใหญ่ด้านหลังลายผ้าจะค่อนข้างหยาบ

👍 👍 👍 :: “พิมพ์กลาง” เค้าพระพักตร์จะไม่ขรึม เท่าพิมพ์ใหญ่ จุดที่ต่างเป็นเอกลักษณ์คือ พระพาหาจะไม่หนาใหญ่เหมือนพิมพ์ใหญ่ และไม่ปรากฏเส้นพระศอ ตลอดทั้งเส้นรอบขอบพิมพ์ช่วงที่เป็นเสมาด้านบนจะไม่เป็นลักษณะซุ้ม แต่กลับเป็นลักษณะของการหักเหลี่ยม ช่วงโค้งเป็นลักษณะโค้งแบบเทราบ ด้านหลังลายผ้าค่อนข้างหยาบเช่นกัน

👍 👍 👍 :: ส่วน “พิมพ์เล็ก” เค้าพระพักตร์จะแตกต่างจากพิมพ์อื่น คือ ไม่เคร่งขรึมมาก และขนาดจะเล็กกว่าทุกพิมพ์ พระพาหาด้านซ้ายก็มีลักษณะเป็นข้อกลมๆ เส้นรอบขอบแม่พิมพ์จะทิ้งมาตรงๆ ไม่มีช่วงโค้งแบบใบเสมาหรือเป็นพุ่ม สำหรับด้านหลัง ลายผ้าจะละเอียดมาก

👍 👍 👍 :: พุทธคุณ มหาโชค มหาชัย อํานวยโชคลาภ เงินทองหลั่งใหล เมตตามหาเสน่ห์ มหานิยม ตามแบบฉบับพระเครื่องฝ่ายบุญฤทธิ์ (ปล.พระของสงฆ์ผู้สําเร็จฤทธิ์อภิญญา ชั้นสูงสุด)