พระสมเด็จเกศไชโย ปรกโพธิ์เม็ด 7ชั้น Phra Somdej Keschaiyo 7 tiers, Pim Prokbodhi

พระสมเด็จวัดเกศไชโยพิมพ์ปรกโพธิ์ จัดเป็นพระที่หายาก โดยทั่วไปจะเห็นกันอยู่ ๒ พิมพ์ ซึ่งเป็นพิมพ์ที่มีลักษณะคล้ายพิมพ์ ๖ ชั้น อกร่อง แต่มีฐาน ๗ ชั้นหูบายศรี ลักษณะโพธิ์จะเป็นโพธิ์ตุ่มห้อยระย้าลงมาหาหน้าตัก

ใบโพธิ์

ลักษณะและการรวมกลุ่มของใบโพธิ์เป็นเอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่งที่ใช้วิเคราะห์ให้ละเอียดในแต่ละพิมพ์ว่ามีความเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร มาจากช่างคนเดียวกันหรือไม่

แบ่งได้เป็น ๒ ลักษณะดังนี้

๑. ลักษณะใบโพธิ์ ส่วนใหญ่เป็นโพธิ์ใบ โพธิ์เม็ด โพธิ์ตุ่ม หรือโพธิ์เลื้อยจะมีน้อยมาก

๒. การรวมกลุ่มของใบโพธิ์ ผู้ทำใช้หลักการจำแนกใบโพธิ์ของพระรอดของ "เชียร ธีระศานต์" ในหนังสือ "พระเครื่องสกุลลำพูน ชุดนพคุณ" แต่ต้องนำมาประยุกต์ใช้กับพระสมเด็จ เพราะพระสมเด็จพิมพ์ปรกโพธิ์ มีใบโพธิ์รวมตัวกันอยู่เพียงตอนบนของซุ้ม ไม่ทอดยาวมาจดด้านล่างบริเวณฐานแบบพระรอด ดังนั้นจึงแบ่งได้เพียงด้านละ ๓ กลุ่ม ทั้งด้านซ้ายและด้านขวาขององค์พระ กล่าวคือ

๑. กลุ่มบน อยู่บริเวณเกศเปลวเพลิงรัศมี

๒. กลุ่มกลาง อยู่บริเวณรอยต่อของเกศมาลากับเปลวเพลิงรัศมี

๓. กลุ่มล่าง อยู่บริเวณเกศมาลากับเศียรองค์พระ บริเวณใบหู

โพธิบัลลังก์

คือฐานขององค์พระนั่นเอง แบ่งตามจำนวนชั้นและลักษณะของฐาน ได้แก่

๑. จำนวนชั้นของฐาน ถ้าเป็นวัดระฆังมีฐาน ๓ ชั้น แต่ถ้าเป็นเกศไชโยจะมีทั้งพิมพ์ ๕ ชั้น และพิมพ์ ๗ ชั้น อย่างไรก็ตาม ผู้ทำยังพบพิมพ์แบบเกศไชโยแต่มี ๓ ชั้น และพิมพ์แบบวัดระฆังที่มี ๕ ชั้น ซึ่งยังต้องวิเคราะห์ต่อไปว่าพิมพ์ลักษณะพิเศษเช่นนี้เป็นพิมพ์ของสมเด็จโตหรือเป็นของเกจิอาจารย์ท่านอื่น เพราะไม่ปรากฎในหนังสืออื่นเลย

๒. ลักษณะของฐาน จะสอดคล้องกับพิมพ์ทรงขององค์พระ และจะมีบางพิมพ์ที่ลักษณะฐานไม่เหมือนใคร โดยเฉพาะฐานชั้นกลาง และฐานชั้นล่าง ลักษณะพิเศษเช่นนี้บ่งบอกได้ว่าเป็นฝีมือของช่างกลุ่มใด ช่างชาวบ้าน ช่างสิบหมู่หรือแม้แต่ช่างหลวง
พระสมเด็จพิมพ์ปรกโพธิ์ได้รวมพระสมเด็จแทบจะทุกพิมพ์ทรงอยู่ในองค์พระ และยังมีพุทธลักษณะผสมผสานของพิมพ์มาตรฐานเป็นพิมพ์ที่มีเอกลักษณ์ของตัวเอง